Wil je graag zuiver zingen maar vind je het moeilijk om de noten goed te raken? Of weet je eigenlijk niet zeker wanneer je wel of niet zuiver zingt?

De stem is een wonderlijk instrument die heel goed trainbaar is. Grote kans dus dat jij door middel van de juiste techniek en regelmatig oefenen steeds zuiverder gaat zingen.

In deze blog leg ik je uit wat daarbij komt kijken. En voor je het weet zing je jouw favoriete nummer loepzuiver!

Iedereen kan zingen

Sommige mensen hebben een zangtalent waar ze mee geboren worden. Dat is mooi meegenomen maar alsnog heeft iedere stem training nodig om dit talent ook te voeden en benutten.

Heb je niet van nature de muzikaliteit en souplesse in je stem? Dan hoeft dat geenszins te betekenen  dat zuiver zingen niet haalbaar is.

In mijn blog “Kan iedereen leren zingen?” heb ik al uitgelegd hoe je erachter kunt komen of jij ‘toondoof’ bent. Als je toondoof bent kun je het niet horen wanneer er twee verschillende noten worden gespeeld of gezongen. Echte toondoofheid komt maar zelden voor gelukkig.

Je kunt dit online testen of tijdens een proefles privézang, onder leiding van een zangcoach.

Het trainen van je gehoor

Als je weet dat je niet toondoof bent dan is de volgende stap om de toonhoogte die je hoort overeen te laten komen met de toonhoogte die je zingt. We noemen dat ‘intoneren’ of ‘pitchen’.

Dit doe je door bepaalde oefeningen te doen die je helpen je gehoor goed te connecten met je stem. We noemen dit gehoortraining.

In een zangles zal een zangdocent noten spelen op de piano die jij dan moet nazingen. Eerst zitten die noten nog dicht bij elkaar en op een voor jou comfortabele hoogte.

Voordat je een noot nazingt is het goed om deze eerst in je hoofd ‘voor te stellen’ en na te zingen, je goed te concentreren, eventueel zacht te zingen en daarna pas echt hardop zingen.

Als dit niet gelijk lukt is dat helemaal niet erg. Net als bij een oude radio kun je finetunen zodat je langzaam naar de juiste noot toeglijdt. Corrigeer jezelf en herhaal totdat je tevreden bent.

Intervallen trainen

Als dit goed lukt speelt de zangdocent verder uit elkaar liggende noten; wordt de afstand tussen de 2 noten (een interval) groter.

Jezelf opnemen is een goede manier om op een andere manier terug te koppelen wat je hoort.

Je kunt voor gehoortraining ook een app gebruiken. Net als gitaristen een stemapparaatje gebruiken. Zoek bijvoorbeeld naar voice pitch analyzer of voice tuner.

Probeer noten ook wat langer aan te houden en dan goed op de toon te blijven. Registreer elke keer wat er met je stem gebeurt.

Bij langere noten gaat je stem misschien kraken, vibreren (trillen), zakken in toonhoogte of overslaan. Dit is allemaal heel normaal. Door dit vaker te oefenen krijg je meer beheersing van je stem.

Toonladders om zuiver te leren zingen

Wanneer je losse noten zuiver kunt zingen en twee noten ten opzichte van elkaar, kun je doorgaan met het zingen van toonladders. 

Een toonladder is een serie opéénvolgende tonen die stijgen of dalen. Zo leer je allerlei combinaties van tonen na te zingen, meestal binnen een octaaf (een groepje van 8 opeenvolgende noten dat zich steeds herhaalt).

Het trainen van je muzikale gehoor op deze manier noemen we ‘solfège’. Hiermee kun je eventueel de noten als je wil ook gaan benoemen zodat je bladmuziek makkelijk kunt lezen.

Het zingen van toonladders is een goede manier om je stem goed op te warmen wat het zuiver zingen gaat ondersteunen.

Zingen binnen je bereik

Het zingen binnen jouw bereik is heel belangrijk om zuiver te zingen. Je bereik ligt tussen de laagste en hoogte noot die je kunt zingen.

Je zangcoach kan je helpen om erachter te komen welke noten dit zijn.

Je bereik kun je met oefeningen vergroten.

Door het trainen en beheersen van je stembanden, de spiertjes daaromheen zoals je strottenhoofd en het controleren van je ademhaling (ademsteun).

Zuiver liedjes leren zingen

Kies in eerste instantie nummers die niet te moeilijk zijn. Als je tevreden bent over hoe je zingt en vooruit gaat, is dat beter voor je motivatie.

Blijf niet te lang meezingen met een nummer maar zing zelfstandig met een karaoke band. Houd het origineel ernaast om te controleren of je goed zuiver blijft zingen.

Ga voor nummers die binnen jouw bereik liggen of getransponeerd kunnen worden naar jouw bereik. Dat wil zeggen dat de toonsoort aangepast wordt naar een toonsoort waarin jij de hoogste en laagste noot van het stuk kunt halen.

Een zangdocent die jou begeleidt op de piano of gitaar kan de toonsoort vaak makkelijk aanpassen.

Orkestbanden (karaoke- of instrumentale muziekbanden) kun je vaak ook in meerdere toonsoorten vinden of goedkoop kopen.

Maak opnames van je stem

Neem jezelf wederom regelmatig op en luister terug. Het is even wennen om jezelf terug te horen maar je hebt er veel aan!

Het is een manier om objectief naar jezelf te luisteren en een goede tussenstap op weg naar een podium.

Luister ook eens oude opnames terug en merk het verschil op. Als het goed is ontwikkel je jezelf snel.

Maak plezier en wees niet te kritisch

Om beter te worden en steeds zuiverder te leren zingen is het belangrijk dat je ook jezelf toestaat om te genieten van dit proces.

Heb een beetje zelfspot en lach af en toe om jezelf als je uit de bocht schiet.

Ondanks meeluisterende huisgenoten of buren is het belangrijk om luidkeels te durven zingen.

Het klinkt misschien gek maar durf ook echt ‘lelijk’ te zingen. Als je 10 keer probeert een noot zuiver te zingen, sla je misschien 9 keer de plank mis. Dat is helemaal niet erg!

Je stem is geen computer. En soms zijn schoonheidsfoutjes zelfs mooier. Als je stem een keer breekt tijdens een liedje kan dat ook mooi kwetsbaar zijn.

Zelfs professionele zangers blijven moeite hebben om constant loepzuiver te zingen, zeker wanneer ze daarbij een show geven en/of erbij bewegen. Een stem kan altijd onvoorspelbaar zijn. Dat maakt het ook uitdagend.

Uiteindelijk gaat zingen over meer dan alleen maar zuiver zingen. Maar uiteraard is het wel een prettige binnenkomer!